Hazır Beton Üretim Süreci Hakkında Bilmedikleriniz

Bilgisayar kontrollü sistem ile istenilen miktarlarda agrega, su, çimento ve gereken diğer maddeler kullanılarak beton santrallerinde üretilen taze beton, hazır beton olarak adlandırılır. Hazır beton üretiminde lider isim Karay Beton, hazır beton üretim sürecine dair bilinmeyenleri sizler için anlattı.

Hazır Beton Üretim Aşamaları

• Tasarım
• Üretim
• Taşıma
• Yerleştirme ve Sıkıştırma
• Bakım ve Kür

Tasarım Evresi

Hazır betonun üretimine başlamadan evvel, hazır betonda kullanılması gereken ham maddelerin özenle seçilmesi gerekir. Hazır Beton üretiminde kullanılan hammaddeler

• Çimento
• Beton Katkıları
• Agrega
• Su

Üretim Evresi

Tasarım evresinin ardından hammaddeler hesaplar dahilinde, beton sınıflarının gerekliliklerine göre farklı formülasyonlarda, beton santralinin otomasyonunda üretime alınır.

Taşıma Aşaması

Hazır betonun çabuk kullanılması gerekir. Üretimi tamamlandıktan sonraki iki saat içerisinde müşteriye teslim edilmesi ve kalıba yerleştirilmesi elzemdir.

Betonun Taşınması Sırasında Kıvam Kaybının Nedenleri

• Kıvam kaybının en belirgin örneği; betonun yalancı priz yapmasıdır. Bu durum, karıştırma işlemine devam edilerek çözülebilmektedir.
• Taşıma mesafesi uzun olduğunda beton yolda priz almaya başlar. Karışım suyunda da buharlaşma meydana gelebilir.
• Döküm öncesinde gereğinden fazla süre karıştırmak da kıvam kaybına yol açar.
• Sıcak hava şartları da betonda kıvam kaybının temel nedenleri arasındadır.

Hazır betonun taşınması sırasında en kritik unsur, mikser katı geldi diye betona su eklenmesidir. Yüzde yirmi oranında fazla su eklenmesi yüzde otuz ölçüsünde mukavemet azalmasına neden olur. Yüzde otuz fazla su eklenmesi ise yüzde elli büyüklüğünde bir mukavemet kaybı yaratır. Yüzde yüz fazla su ilave edilirse yüzde seksen mukavemet kaybı yaşanır.

Beton şantiyeye ulaştığında kıvamının optimum seviyede olması gerekir. Uygun kıvamdaki beton şantiyede rahatça işlenebilmektedir. Ancak beton daha kolay işlenebilsin diye inşaatlarda fazladan su eklenmemelidir. Bu eklemeler betonun mukavemet gücünü azaltacaktır.

C 25/30 betonuna 30 litre su eklemek, betonun sınıfını C20/25 betonuna dönüştürür.

Yani özetle betona verebileceğiniz en büyük zarar fazladan su eklenmesidir.

Beton Yerleştirme Aşamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Betonun iyi yerleştirilmesi için sağlam bir kalıp gerekir.
• Kalıbın çimento şerbetini sızdırmayan, düzgün bir kalıp olması gerekir.
• Kalıp yüzeyleri beton dökülmeden evvel kalıp yağı ile yağlanmalıdır. Bu sayede kalıp kolay sökülür ve beton yüzeyinin düzgün olur.
• Beton donatısını dış faktörlerden korumak için kalıp ve beton donatısı arasına pas payı konulmalıdır.
• Betonu dökerken maksimum 50 cm yukarıdan dökmek gerekir. Bunun fazlasında ayrışmalar meydana gelebilir.
• Betonda hava boşlukları kalmaması ve mukavemet kaybı yaşanmaması için muhakkak sıkıştırma yapılmalıdır.
• Vibratörler düşey yönde daldırılmalı ve yavaşça yukarı çekilerek betonun içerisindeki hava dışarı atılmalıdır.
• Aşırı vibrasyondan kaçınılarak ayrışmanın önüne geçilmelidir.

Bakım ve Kür Evresi

• Su püskürtme ve çuha serilerek sulama
• Suya doygun talaş serme
• Ve son olarak ıslak kum serme

Bilhassa yaz mevsiminde bir hafta süresince beton yüzeyi sulanmalı ve ıslak kalması sağlanmalıdır.

Uygulama sırasında karşılaşılan çatlak problemlerinin en genel nedeni döküm süresi uzun olan çalışmalarda, kürleme işleminin dökümün sonuna bırakılmasıdır. Sıcak havaların yaşandığı yaz mevsimlerinde dökümden 15-30 dakika sonra kürlemenin başlaması gerekir.

Hidratasyonu Engelleyen Faktörler

• Yoğun hava sıcaklığı
• Havanın aşırı miktarda soğuk olması
• Rüzgarlı havalar

Sıcak Hava Koşullarında Beton Dökme İşlemi

Standartlara göre üst üste üç günlük hava sıcaklığı ortalaması 30 derecenin üzerindeyse sıcak hava koşulları oluşmuş demektir. Hava sıcaklığı aşağıda sıraladığımız şartların bir kombinasyonudur.

• Beton dökümü için en olumsuz koşul ısının yüksek, ortamın da kuru olduğu durumlardır. Sıcak havalarda karasal iklimlerde nem de azalmaktadır. Sıcak havalarda beton yüzeyindeki su buharlaşınca plastik rötreye neden olur.
• Yeni sertleşmiş beton son derece hassastır. Bu yüzden titizlikle korunması gerekir. Dökümden kısa bir süre sonra yüzeyde su birikmeye başlar ve ardından çabucak buharlaşır. Buharlaşan su, terleyen sudan fazlaysa yüzey gerilir ve nihayetinde beton çatlar.
• Beton dökmeye başlamadan önce kalıbı ve beton donatısını ıslatmak gerekir. Beton, bir zemin üzerine dökülüyorsa beton suyunun zemin tarafından emilmesinin önüne geçmek gerekir.
• Beton yüzeyi herhangi bir zarar görmeyecek şekle ulaştığında mümkün olan her noktaya su püskürtmek, betonun yüzeyini ıslak tutmak ve kür uygulamak önemlidir.
• Beton bir gün içerisinde en az üç kez sulanmalı ve kurumasına izin verilmemelidir.
• Betonun üzerine konacak hasır ve benzeri örtüler her daim suya doygun halde tutulmalıdır. Buna gereken özen gösterilmezse ısı farkı, betonun çatlamasına yol açabilir.

Soğuk Havalarda Beton Dökme İşlemi

• Kar, buz ve donmuş bölümler, betonun yerleştirileceği alandan tümüyle kaldırılmalıdır.
• Beton tercihinde çimento oranı yüksek ve (S/Ç) oranı düşük betonlar tercih edilmelidir.
• Çeşitli beton katkıları kullanılarak beton dona karşı korunmalıdır. Ama unutmamak gerekir ki yalnızca katkı kullanarak betonun donmasının önüne geçilemez.
• Beton ile temas edecek yüzeylerin sıcaklığı ile dökülen betonun ısısı arasındaki fark mümkün olduğunca az olmalıdır. Hatta betonun döküleceği yer, gerektiğinde ısıtılmalıdır.

35 Yıldır İnşaatın Her Alanında